زمستان چهارمین فصل از فصل‌های سال تقویم جلالی و نخستین فصل تقویم میلادی است. این فصل سردترین فصل سال است. زمستان در نیم کره شمالی بر اساس تقویم جلالی ماه‌های دی، بهمن و اسفند است این در حالیست که در نیم کره جنوبی ماه‌های تیر، مرداد و شهریور زمستان است. زمستان معمولاً سردترین فصل سال است و در بعضی نواحی دمای هوا به زیر صفر درجه سانتیگراد هم می‌رسد، مثلاً در کشوری مانند روسیه حتی تا -۵۱ هم می‌رسد. در زمستان بعضی حیوانات مانند خرس به خواب زمستانی می‌روند و در فصل بهار دوباره زندگی را از سر می‌گیرند.
ماه های زمستان :
دی (در فارسی افغانستان: جدی) دهمین ماه سال خورشیدی است و همواره ۳۰ روز دارد و از روز ۲۷۷م سال آغاز شده و در روز ۳۰۶م سال پایان می‌یابد. دی نخستین ماه فصل زمستان است.
برج فلکی دی‌ماه برج جدی (بزغاله) است که دهمین برج فلکی از دایرةالبروج است. نماد برج دی، بزغاله (در انگلیسی Capricorn) نامیده می‌شود. عنصر این برج خاک است.
در تقویم دی ۹۹ نام این ماه از نام ماه دهم گاه‌شماری اوستایی نو برگرفته شده‌است. همچنین در مناسبتهای دی۹۹ روز هشتم، پانزدهم و بیست و سوم هر برج نیز دی نام دارد. ابوریحان بیرونی می‌گوید دی ماه را خُورماه نیز می‌گویند و روز اول ماه را خره‌روز یا خوره‌روز نامند.
در آیین زرتشتی در هرکدام از دی‌روزها از دی‌ماه، جشنی برگزار می‌شود که کوشیار گیلانی در زیج جامع این روزها را دی جشن می‌نامد. نخستین جشن که در روز نخست دی‌ماه (اورمزد یا هرمزد) یعنی نخستین روز پس از جشن یلدا برگزار می‌شود، دی دادار جشن یا «جشن خرم روز» یا خور روز (روز خورشید)، یا نود روز (۹۰ روز تا نوروز) نام دارد. روز هشتم از دی ماه یا روز «دی به آذر»، اولین جشن دیگان برگزار می‌شود که ابوریحان بیرونی در کتاب قانون مسعودی از این جشن با عنوان «عید دی الاول» نام برده‌است و کوشیار از آن با نام «دی جشن» نام برده‌است. روز پانزدهم از دی ماه یا روز «دی به مهر» جشن دیگان دوم (/دیبگان/بتیکان) برگزار می‌شود. در روز بیست و سوم از دی‌ماه یا روز «دی به دین»، سومین جشن دیگان برگزار می‌شود. در بندهشن گل‌های بادرنگ و کاردک و شنبلید به ترتیب ویژه روزهای «دی به آذر» و «دی به مهر» و «دی به دین» معرفی شده‌اند
———————-
بهمن (در فارسی افغانستان: دلو) یازدهمین ماه سال خورشیدی است و همواره ۳۰ روز دارد و از روز ۳۰۷م سال آغاز شده و در روز ۳۳۶م سال پایان می‌یابد. بهمن دومین ماه فصل زمستان است.
برج فلکی بهمن‌ماه برج دلو (آبریز) است که یازدهمین برج فلکی از دائرةالبروج است. نماد برج بهمن، آبریز (در انگلیسی Aquarius) نامیده می‌شود. عنصر این برج هوا است.
درتقویم بهمن۹۹ نام این ماه از نام ماه یازدهم گاه‌شماری اوستایی نو برگرفته شده‌است. همچنین در جدول مناسبت های بهمن ۹۹ دومین روز هر برج نیز بهمن نام دارد و در بهمن‌روز از بهمن‌ماه، جشن بهمنگان برگزار می‌شود. ایزد این ماه امشاسپندبهمن است.
امشاسپندبهمن، در اسطوره‌های ایرانی و زرتشتی، نخستین و والاترین امشاسپند و سردمدار امشاسپندان است. او ایزد نگهبان مردم، چراگاه‌ها و چارپایان است. وهومن نزدیک‌ترین امشاسپند نزد اهورامزدا است.
———————————
اسفند یا اسپند (در فارسی افغانستان: حوت) دوازدهمین و آخرین ماه سال خورشیدی است. اسفند سومین و آخرین ماه فصل زمستان است. این ماه در سال‌های عادی ۲۹ روز و در سال‌های کبیسه ۳۰ روز دارد. این ماه از روز ۳۳۷م سال شروع می‌شود و در روز آخر سال (در سال‌های عادی روز ۳۶۵م و در سال‌های کبیسه روز ۳۶۶م) پایان می‌یابد.
برج فلکی اسپندماه برج حوت (ماهی) است که دوازدهمین برج فلکی از دایرةالبروج است. نماد برج اسپند، دوماهی (در انگلیسی Pisces) نامیده می‌شود. عنصر این برج آب است.
در تقویم اسفند۹۹ نام این ماه از نام ماه دوازدهم گاه‌شماری اوستایی نو برگرفته شده‌است.
همچنین در جدول مناسبت های اسفند ۹۹ پنجمین روز هر برج نیز اسپند نام دارد و دراسپندروز از اسپندماه، جشن سپندارمذگان برگزار می‌شود. ایزد این ماه امشاسپندسپندارمذ است.
سپندارمذ در اساطیر اوستایی و باورهای زرتشتی یکی از امشاسپندان و ایزدبانوی زنان و زمین و نگهبان و پاسدار زایش و باروری است و نماد فروتنی، پرستش و فرمانبرداری به‌شمار می‌رود.
منبع : ویکی پدیا
